ดะอฺวะฮฺออนไลน์และพลังของโซเชียล

แรงใจของคนทำงานบางทีก็ได้มาโดยไม่เคยคาดคิด

วันนี้ มีประสบการณ์ที่ประทับใจมาก อยากจะบันทึกเก็บไว้และถอดบทเรียนเผื่อจะมีประโยชน์กับท่านที่เกี่ยวข้อง หรือสนใจทำงานดะอฺวะฮฺออนไลน์ แต่ไม่มีแรงจูงใจหรือแรงบันดาลใจมากพอ

เรื่องก็คือ ตั้งแต่มกราคม ปี 2016 ผมตัดสินใจเปิดช่องไฟล์เสียง e-daiyah ในเว็บ SoundCloud แบบอันลิมิต ซึ่งมีค่าใช้จ่ายต่อปีประมาณ 5,000 กว่าบาท เหตุที่เว็บนี้เก็บค่าใช้จ่ายเนื่องจากมันไม่มีโฆษณา ส่วนเหตุที่ผมกล้าตัดสินใจจ่ายเงินห้าพันกว่าบาทเพื่อสมัครใช้งานแบบไม่จำกัด เนื่องจากได้ทดลองใช้เวอร์ชั่นฟรีที่อนุญาตให้อัพโหลดไฟล์เสียงได้ 6 ชั่วโมง และปรากฏว่ามันใช้ดี ง่าย สะดวก มีความลงตัวกับไฟล์เสียงในรูป MP3 ลองสำรวจความฮิตก็เห็นว่าน่าจะเป็นแพลตฟอร์มที่มีความนิยมมากในต่างประเทศ และเห็นผู้ใช้งานในไทยอยู่พอประมาณ 

5,000 บาท ต่อปีแพงไหม? นี่คือคำถามที่วนอยู่ในหัวตอนจะตัดสินใจจ่ายเงินสมัครปีแรก ผมตั้งเป้าง่ายๆ เพื่อที่จะใช้เงินจำนวนนี้ให้คุ้มค่าที่สุด โดยกำหนดเป้าไว้ว่า ภายใน 1 ปี จะต้องมีคนเข้ามาฟังไฟล์เสียงในช่องของเราอย่างน้อย 5,000 ครั้ง ตีง่ายๆ ว่า เราจ่าย 1 บาท เพื่อให้คนเข้ามาฟังไฟล์เสียงศาสนา 1 ครั้ง ได้เท่านี้ผมว่าคุ้มการจ่ายเงินนี้แล้ว 

เวลาผ่านไปถึงครึ่งปี ปรากฏว่ามีผู้เข้าฟังในช่องปาเข้าไปเกือบ 6,000 ครั้งแล้ว ทะลุเป้าที่วางไว้แบบไม่ต้องลุ้น ถึงสิ้นปี 2016 จำนวนสถิติออกมา จำนวนคนฟัง 13,000 กว่าครั้ง จำนวนดาวน์โหลด 361 ครั้ง เกือบเท่าจำนวนวันของหนึ่งปี 

ปีถัดมา 1 มกราคม 2017 เนื่องจากเรามีงบจำกัด ก็เลยออกไอเดียที่จะทำเสื้อขายหารายได้มาจ่ายค่าต่ออายุ แชร์โพสต์เสื่อโปรเจค e-daiyah ลงเฟซไปไม่ทันไร ก็มีข้อความทางหลังไมค์จากคนรู้จักคนหนึ่ง เป็นหลักฐานโอนเงินจำนวน 5,000 บาท ให้ผมอึ้งไปชั่วครู่ ตกลงเสื้อยังไม่ทันออกแต่เราก็ได้งบมาจ่ายแล้วเรียบร้อย 

มาถึงวันนี้ มีเวลาอีกประมาณ 27 วัน เราต้องต่ออายุอีกรอบ ผมไม่มีไอเดียและไม่ทันที่จะคิดว่าจะทำอะไรเพื่อขายหารายได้มาต่ออายุช่อง e-daiyah เลยตัดสินใจออกโปสเตอร์รับบริจาคสมทบจากแฟนเพจและพี่น้องทางโซเชียล 

โพสต์โปสเตอร์ตอนประมาณ 18.00 น. ผ่านไป 1 ชั่วโมงครึ่ง 19.30 น. ก็ต้องโพสต์โปสเตอร์อันใหม่ว่า ปิดรับแล้ว เนื่องจากได้เงินตามจำนวนเงินที่ต้องการเป็นที่เรียบร้อย 

มาชาอ์อัลลอฮฺ ทั้งอึ้งและทึ่ง ในพลังโซเชียลจริงๆ อัลหัมดุลิลลาฮฺ 

สิ่งที่เกิดขึ้นทำให้ได้ทบทวนความรู้สึกและความคิดบางประการ เช่น

หนึ่ง ทำให้นึกถึงอายะฮฺอัลกุรอานที่ว่า 

﴿ أُوْلَٰٓئِكَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَهُمۡ لَهَا سَٰبِقُونَ ﴾ [المؤمنون: 61]  

ความว่า "คนเหล่านั้นคือผู้ที่รีบรุดในการทำความดี พวกเขาจะล่วงหน้าคนอื่นเสมอ"

ยังมีคนที่เป็นดังอายะฮฺที่ว่านี้ในสังคมของเราอยู่จริงๆ

ตอนที่ปิดรับ ยังมีพี่น้องบางท่านเข้ามาถามว่าต้องการบริจาคเข้ามาอีกได้ไหม และรู้สึกเสียดายที่ไม่ทันมีส่วนร่วม ผมบอกบางคนไปว่า ใช่ มันเร็วมากเหมือนขายหุ้นเลย เขาก็บอกว่า มันเป็นหุ้นจริงๆ นั่นแหละ แต่ต่างกันที่ผลตอบแทน


สอง ประโยชน์ของโซเชียล และคุณค่าแห่งความไว้วางใจ 

ภายในเวลาไม่ถึง 2 ชั่วโมง เราสามารถที่จะระดมเงินได้มากกว่า 5,000 บาท ย่อมไม่ใช่เรื่องธรรมดา ถ้าเป็นสมัยก่อนคงไม่ใช่เรื่องง่ายถ้าไม่มีเครื่องมือการสื่อสารที่รวดเร็วเช่นปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ผมคิดว่าน่าจะเป็นปัจจัยเสริมค่อนข้างชัดเจน ที่ทำให้มีคนร่วมบริจาคอย่างรวดเร็ว ก็คือคุณค่าแห่งความไว้วางใจ ต่อสิ่งที่พวกเขาเห็นเป็นประจักษ์ ความไว้ใจที่ถูกแสดงออกมานี้สะท้อนกลับมายังคนทำงานได้อย่างวิเศษอีกด้วย เป็นกำลังใจให้อยากจะทำงานต่อไป และเห็นคุณค่าของตัวเองและคุณค่าของงานที่ทำอยู่มากขึ้น

หากมันจะเป็นบทเรียนแก่คนอื่น ก็คงจะสรุปสั้นๆ ได้ว่า "สร้างคุณค่าให้เกิด แล้วความไว้วางใจจะตามมา"

อุปสรรคต่างๆ ที่ทำให้หนทางดูมืดมิดจะสลายตัวไปได้เองอย่างไม่น่าเชื่อ เมื่อคุณรู้สึกว่า สิ่งที่คุณทำมีคนให้คุณค่ากับมัน และไว้ใจที่จะมีส่วนร่วมกับคุณในการแบ่งปันคุณค่านั้นไปเรื่อยๆ 

สาม เครื่องมือทางการเงินที่สะดวก

เป็นเรื่องที่ปฏิเสธไม่ได้ว่า นวตกรรมเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของมนุษย์อย่างมหาศาล เป็นเครื่องมือสมัยใหม่ที่ต้องรู้ให้ทันและใช้ให้เป็น ตัวอย่างจากปรากฏการณ์ในครั้งนี้ก็คือ การใช้พร้อมเพย์เป็นช่องทางให้โอนเงิน เมื่อมีช่องทางที่สะดวกขึ้น ทำให้คนอื่นมีส่วนร่วมได้ง่ายขึ้น และเร็วขึ้น 

ในรูปด้านล่าง มีพี่น้องที่มีส่วนร่วมมินิมัมสุดที่ห้าสิบบาท ถ้าเป็นสมัยก่อนที่จะมีพร้อมเพย์การมีส่วนร่วมด้วยตัวเลขนี้คงเป็นไปได้ยาก เพราะลำพังค่าธรรมเนียมโอนเงินก็มากถึงครึ่งหนึ่งของเงินจำนวนนี้แล้ว คนที่มีกำลังน้อยแต่ต้องการจะบริจาคก็อาจจะทำไม่ได้หรือรู้สึกไม่คุ้มกับการต้องเสียค่าธรรมเนียมโอนเงิน 

เป็นข้อคิดที่ควรให้ความสำคัญ เพราะเราเชื่อว่ามีหลายคนที่ต้องการจะบริจาคช่วยเหลือให้กับโครงการต่างๆ ที่ดีและมีคุณค่า แต่ช่องทางที่จะให้พวกเขาสะดวกในการมีส่วนร่วมบางทีก็แคบไป เนื่องจากความสามารถของคนไม่เท่ากัน ถ้าเครื่องมือที่เรามีไม่เหมาะสมหรือไม่รองรับสิ่งที่พวกเขาสามารถมีส่วนร่วมได้ ก็ดูจะเป็นเรื่องที่น่าเสียดายไม่น้อย ทั้งต่อผู้ที่ตั้งใจจะทำความดีและต่อผู้รับบริจาคเอง 

สี่ ดะอฺวะฮฺออนไลน์ คือสนามที่ยังกว้างพอสำหรับความคิดสร้างสรรค์

มีอีกร้อยพันไอเดียสำหรับคนที่ตั้งใจจริง เพียงแต่ต้องแปรความคิดในหัวและไอเดียในกระดาษให้ออกมาเป็นการทดลองทำอย่างเป็นจริงเป็นจัง ทุกวันนี้ ยังคงมีไอเดียมากมายเข้ามาแต่หาคนทำไม่ได้ และยังคงมีโครงการดีๆ ที่ได้รับการเสนอให้ทำ แต่ขาดกำลังคนที่พอจะรับงานและทำให้เสร็จได้อย่างที่ต้องการ

ประเด็นนี้ ยังคงต้องได้รับการพูดคุยและปรึกษาหารืออย่างไม่จบสิ้น ตราบใดที่โลกออนไลน์ยังมีชีวิตและเป็นส่วนหนึ่งของวิถีมนุษย์อยู่ จึงอยากให้คนที่มีจิตสำนึกแห่งการดะอฺวะฮฺ ทบทวนจุดมุ่งหมายและวิธีการขั้นตอนที่จำเป็นสำหรับบริบทในโลกแบบนี้ เพราะโอกาสช่างมากมายเหลือเกิน และการลงทุนของเราก็แทบจะน้อยนิด หากจะเปรียบเทียบกับผลที่ได้รับแล้วถือว่าคุ้มค่าจนหาที่สุดมิได้


วัลลอฮุอะอฺลัม